Trong giai đoạn đầu tìm hiểu về hành trì thiền, vấn đề thường được quan tâm nhất chính là: “Cách thức nào là đúng đắn khi bắt đầu thiền tập?” Trong các Ngài Mahasi bài giảng, vị thiền sư không đưa ra những định nghĩa giáo điều khó hiểu, mà bằng một chỉ dẫn rất đời thường: hãy tỉnh giác trước mọi hiện khởi của thân và tâm ngay lúc này.
Đối với Ngài Mahasi cho người mới, thiền định không nhằm mục đích truy cầu cảm giác bình an hay sự im lìm đặc biệt. Thiền là học cách thấy rõ. Khi thân chuyển động, biết có chuyển động. Mọi luồng tư tưởng phát sinh đều phải được hay biết minh bạch. Khi có khó chịu, biết khó chịu. Chính sự hay biết này tạo nên nền móng cho trí tuệ phát sinh.
Trong chỉ dẫn cho người sơ cơ, Ngài Mahāsi hằng ưu tiên những điều cơ bản nhất. Chuyển động của hơi thở thông qua sự phồng xẹp của cơ bụng, được chọn làm đối tượng chính vì nó luôn hiện diện và dễ nhận biết. Khi hành giả biết rõ “phồng, xẹp” một cách liên tục, tâm trí sẽ từng bước giảm thiểu sự xao nhãng và đạt đến độ minh mẫn cao hơn. Nếu tâm phóng đi, chỉ cần ghi nhận “nghĩ” rồi quay về. Không nên nảy sinh tâm lý tự ti hay cố công lý giải.
Xuyên suốt nội dung các Ngài Mahasi bài giảng, Ngài chỉ dạy rằng trọng tâm không nằm ở việc ngồi lâu hay mau, mà là mức độ hiện diện của sự tỉnh giác. Thà rằng chỉ có ít phút tỉnh thức đúng pháp còn hơn ngồi lâu mà tâm trí tán loạn. Vì vậy, người mới không nên ép mình quá mức, mà hãy chú trọng vào việc duy trì thói quen và sự bền lòng.
Khía cạnh đặc sắc của phương pháp Ngài Mahasi cho người mới chính là việc hành thiền không chỉ bó hẹp check here ở việc tọa thiền. Lúc bước đi, rõ biết việc đi; lúc đứng, rõ biết việc đứng; lúc nằm, rõ biết việc nằm. Kể cả lúc ăn cơm, lau dọn hay thảo luận cùng người khác, khi chánh niệm hiện tiền, tất cả đều là quá trình thiền định. Kết quả là, người tu tập sẽ dần tích lũy được sự tỉnh thức trong mọi phương diện cuộc sống.
Khi thực hành đúng theo lời dạy trong Ngài Mahasi bài giảng, hành giả sơ cơ sẽ dần nhận ra một chân lý cốt lõi: vạn pháp đều có sự sinh khởi và hoại diệt. Cảm giác không ở mãi, suy nghĩ không ở mãi, cảm xúc cũng không ở mãi. Nhận thức này không phải kết quả của tư duy logic mà là từ sự chứng nghiệm thực tế. Nó góp phần làm tiêu tan sự clinging và những thói quen phản ứng của tâm ý.
Đối với người mới khởi sự, hướng đi của Ngài Mahasi cho người mới là một hành trình đáng tin cậy và trung thực. Người tập không cần đặt nặng niềm tin hay hy vọng vào sự chứng đắc tức thì. Hãy cứ hành trì chuẩn xác, ghi nhận kiên trì và để tuệ năng tự phát triển một cách tự nhiên. Đây chính là điểm tinh yếu trong những lời huấn thị đơn sơ nhưng sâu sắc của Ngài Mahāsi.